۱۳۹۲ مهر ۳۰, سه‌شنبه

سرنخ های جدید برای درک بهتر اسرار منظومه شمسی

ورود نخستین «ستاره دنباله دار» به جو زمین به بیست و هشت میلیون سال پیش و در مکانی حواشی مصر کنونی بر می گردد. گروهی از دانشمندان آفریقای جنوبی با کشف اولین مواد تشکیل دهنده این ستاره دنباله دار به این نتیجه رسیده اند که این ستاره دنباله دار بلافاصله پس از گذشتن از جو، منفجر شده است. بر اثر این انفجار بود که دمای شن و ماسه های صحرای بزرگ آفریقا به بیش از دو هزار درجه سانتیگراد رسید و بسیاری از موجودات روی زمین از بین رفتند.
پروفسور دیوید بلاک یکی از پژوهشگران دانشگاه «ویت واتراسترند» آفریقای جنوبی بیشتر توضیح می دهد: «ستاره های دنباله دار، منحصر بفرد و اعجاب انگیزند برای اینکه از خارج از منظومه شمسی مواد بکری را با خود می آورند. به معنای واقعی کلمه، یک کارخانه شیمیایی سيار دارید که با همه مواد اولیه خود وارد جو زمین و بعد هم منفجر می شود. ستاره دنباله دار منفجر و تبدیل به تکه های ریز شیشه می شود و یک دریاچه مذاب مملو از آتش را در مساحتی بالغ بر شش هزار کیلومتر مربع پدید می آورد.»
تكه ای از شیشه یک ستاره دنباله دار بر روی صفحه نمایش در ژوهانسبورگ در كنار یک قطعه سنگ غیرمعمول كه حدود بيست سال پيش، از صحرای بزرگ آفریقا به آفريقای جنوبی منتقل شد، مملو از الماس های ريز سياه و سفیدی است كه به اعتقاد دانشمندان بخشی از هسته ستاره دنباله دار است. به ياد «هیپاتیا» اولين زن رياضی دان تاريخ ، منجم و استاد فلسفه شهر اسکندریه، اسم اين نمونه را «هيپاتيا» گذاشته اند.
پروفسور دیوید بلاک در ادامه در مورد اهمیت این کشف می گوید: «ناسا و آژانس فضایی اروپا معمولا میلیاردها دلار صرف طراحی و ساخت فضاپیماهایی می کنند که نهایت کاری که می توانند بکنند تحقیق ژرف و انجام ماموریت فضایی در مورد هسته یک ستاره دنباله داراست. بنظر من نکته باورنکردنی در مورد این کشف این است که دیگر برای جمع آوری مواد، نیاز به رفتن به فضا نیست. مواد مورد نیاز، همینجا، روی زمین وجود دارند.» از آنجایی که هسته اولیه ستاره دنباله دار حدود چهار و نیم میلیارد سال پیش، یعنی همزمان با شکل گرفتن اولیه منظومه شمسی، بوجود آمده است، این کشف می تواند سرنخ های جدیدی را برای درک بهتر اسرار شکل گیری منظومه شمسی در اختیار دانشمندان قرار دهد.

۱۳۹۲ مهر ۱۹, جمعه

درگذشت اسکات کارپتنر فضانورد مرکوری


اسکات کارپنتر
اسکات کارپنتر، یکی از آخرین فضانوردان باقی مانده از گروه هفت نفره ماموریت مرکوری ناسا، در سن ۸۸ سالگی درگذشت. مرکوری اولین ماموریتی بود که در آن ناسا، سازمان فضایی آمریکا سفینه سرنشین دار خود را به فضا فرستاد.
آقای کارپنتر در سال ۱۹۶۲ دومین آمریکایی شد که سوار بر سفینه آئورای ۷ بر مدار زمین چرخید و پس از بازنشستگی در زمینه اقیانوس شناسی فعالیت می کرد. جان گلن، فضانوردی که در اولین ماموریت با آقای کارپنتر بود، آخرین بازمانده از ماموریت مرکوری است.
پتی برت، همسر آقای کارپنتر، گفته است همسرش در پی سکته ای که در ماه شهریور کرده بود دچار مشکلاتی شده بود و نهایتا در بیمارستانی در دنور درگذشت. آقای کارپنتر ساکن ولی در کلورادو بود.وی که متولد بولدر کلورادو بود عضو نیروی دریایی شده بود و در طول جنگ کره خلبان بود.
این فضانورد در سال ۱۹۵۹ به عنوان یکی از هفت فضانورد اصلی مرکوری انتخاب شد و در ناسا آموزش راهیابی و ارتباطات دید. در آمادگی ها برای اولین پرواز فضاپیمای سرنشین دار آمریکا در سال ۱۹۶۲، آقای کارپنتر، خلبان پشتیبان جان گلن بود.
آقای کارپنتر، در بازگشت پروازی که خود خلبان بود ۲۸۸ مایل دورتر از نقطه مقرر فرود آمد و ناسا و کل آمریکا در انتظار شنیدن خبر سلامتی او بودند. نیروی دریایی آمریکا او را در حالی که در جلیقه نجاتش در دریای کاراییب شناور بود پیدا کرد.
آقای کارپنتر دیگر به ماموریت های فضایی بازنگشت ولی کمی بعد به برنامه آزمایشگاه دریایی دو نیروی دریایی پیوست و در سال ۱۹۶۵ ۳۰ روز را زیر اقیانوس سپری کرد. او پس از بازنشستگی شرکت خود به نام علوم دریا را بنیان گذاشت و با غواص و محقق معروف، ژاک کاستو از نزدیک کار می کرد.

۱۳۹۲ مهر ۱۸, پنجشنبه

باران الماس در مشتری

محاسبات اخترشناسان نشان می‌دهد شرایط جوی و اقلیمی در مشتری و کیوان، دو سیاره منظومه شمسی، به گونه‌ای است که باران الماس در این دو سیاره می‌بارد و ممکن است در آنها اقیانوس‌هایی از الماس وجود داشته باشد.
به گفته دانشمندان رعدوبرق‌ها و توفان‌های شدید در جو این دو سیاره باعث تولید ذرات کربن به شکل دوده می‌شود و زمانی که این ذرات در جو پایین می‌آیند بر اثر فشار تبدیل به گرافیت می شوند. گرافیت همانطور که در جو سقوط می‌کند بر اثر فشار و حرارت بیشتر تبدیل به الماس جامد می‌شود. کوین بینز سیاره‌شناس دانشگاه ویسکانسین-مدیسون می‌گوید: "به این ترتیب سالانه هزاران تن الماس تولید می‌شود و من تخمین می زنم لایه ای به ضخامت ۳۰۰۰۰ هزار کیلومتر که حاوی حدود ده میلیون تن الماس است شکل می گیرد."
محاسبات اختر فیزیک‌دانان نشان می دهد شرایط در مشتری و کیوان به گونه‌ای است که امکان تولید اقیانوس‌هایی دائمی الماس مذاب در آنها وجود دارد. پیش ازاین دانشمندان می دانستند که به احتمال زیاد در اورانوس و نپتون الماس وجود دارد اما این برای اولین بار است که آن‌ها این امر را در مشتری و کیوان محتمل دانسته‌اند.
اما شرایط در اورانوس و نپتون متفاوت است زیرا این دو سیاره بسیار خنکتر هستند و دمای آنها هیچگاه به ۸۰۰۰ درجه کلوین (۷۷۲۷ درجه سانتی‌گراد) نمی‌رسد بنابراین الماس در این دو سیاره به احتمال زیاد هیچوقت ذوب نمی شود.
پروفسور پیتر رید استاد دانشگاه آکسفور معتقد است اینکه کربن به شکل الماس در مشتری و کیوان وجود داشته باشد پذیرفتنی است اما بعید است این الماس به شکلی باشد که روی زمین وجود دارد: "بجای قطعات الماس به احتمال زیاد ابرهایی از الماس فشرده وجود خواهد داشت." اگر هم الماس بشکلی که در کره زمین وجود دارد در آنجا وجود داشته باشد دسترسی به آن بسیار سخت است؛ دما بسیار بالاست و فشار یک میلیون برابر کره زمین است.
مثلی است که می‌گوید الماس بهترین دوست بانوان است اما به گفته پروفسور رید "راههای آسانتر و البته ارزانتری" برای رسیدن به الماس وجود دارد تا سفر به سیاره هایی دوردست در سفینه‌هایی زره‌پوش.

۱۳۹۱ دی ۲۶, سه‌شنبه

کشف مومیایی یک موجود فضایی احتمالی در پرو

روزنامه "دیلی میل" در شماره شنبه (۱۹ نوامبر/۲۸ آبان) از کشف یک مومیایی در پرو خبر داد که به گفته دانشمندان ممکن است متعلق به یک موجود فضایی باشد.
رناتو ریکولم داویلا، دانشمند پرویی علم انسا‌ن‌شناسی که این مومیایی را کشف کرده می‌گوید، طول بدن این مومیایی ۵۰ سانتی‌متر است و سر او مثلثی شکل و حفره‌های چشم بسیار بزرگ‌اند.
رناتو ریکولم داویلا همچنین می‌گوید، نرمه سر این مومیایی بسیار بارزتر از نرمه سر متعلق به کودکان است. همچنین این مومیایی دو دندان آسیای بزرگ دارد که مشابه آن را تنها بزرگسالان می‌توانند داشته باشند، بنابراین کودک بودن او منتفی است.
رناتو ریکولم داویلا که خود اسکلت این مومیایی را منطبق بر ویژگی‌های گرو‌ه‌های نژادی مختلف انسان نمی‌داند گفته است، سه دانشمند از کشورهای اسپانیا و روسیه برای تحقیق در این مورد به موزه انسان‌شناسی واقع در آنداهویایلیلاس در استان کوئیسپیکانکی پرو آمده‌اند.
به گفته او، این سه دانشمند که هفته گذشته برای بررسی این مومیایی وارد پرو شده‌اند با تأیید اینکه این مومیایی «به نوع بشر تعلق ندارد» گفته‌اند، به بررسی‌های خود ادامه خواهند داد.
در گزارش "دیلی میل" آمده که بقایای کره راست چشم به دانشمندان کمک خواهد کرد تا با بررسی "دی ان آ" تشخیص بدهند که آیا این جمجمه به انسان تعلق دارد یا خیر.

۱۳۹۱ دی ۲۴, یکشنبه

هفده ميليارد سياره هم‌اندازه زمين در کهکشان راه شيری

 
يک ارزيابی جديد می گويد که در کهکشان راه شيری حداقل هفده ميليارد سياره که اندازه آنها مشابه زمين است وجود دارد. به زبانی ديگر به ازای هر انسان که روی کره زمين زندگی می کند دو سياره در کهکشان راه شيری وجود دارد. « فرانسوا فرسين» از مرکز فيزيک فضايی دانشگاه هاروارد و مسئول اين تحقيقات جديد می گويد که هنوز نمی توان به دقت تشخيص داد که چه ميزانی از اين سياره ها در بخشهايی از کهکشان قرار دارند که امکان وجود آب در آنها محتمل و يا قطعی است.
آسوشيتدپرس يادآوری می کند که اين اولين تحقيقات همه جانبه برای ارزيابی تعداد سيارات مشابه کره زمين در خارج از منظومه خورشيدی است ولی تحقيقات برای يافتن سياره هايی که شرايطی مشابه کره زمين دارند ادامه خواهد يافت.
با وجود همه کشفياتی که در سالهای اخير صورت گرفته است هنوز هم يک نکته روشن نشده است و آن کشف سياره هايی است که نه تنها از نظر ابعاد مشابه زمين باشند بلکه درجه حرارتی داشته باشند که احتمال وجود آب مايع در سطح آن وجود داشته باشد.
تعداد کثير سياراتی با ابعاد مشابه زمين، کار دانشمندان را برای کشف سياره هايی با شرايط مشابه دشوارتر خواهد کرد.
گروه تحقيقاتی به رياست « فرانسوا فرسين » رقم تقريبی سيارات مشابه کره زمين در کهکشان راه شيری را براساس بررسی تازه ترين يافته های تلسکوپ فضايی ناسا به نام « کپلر » به دست آورده اند. اين تلسکوپ فضايی در سال ۲۰۰۹ به فضا پرتاب شد و يکی از وظايف اصلی آن يافتن سياراتی مشابه کره زمين است.
طبق ارزيابی جديد حداقل يک ستاره از هر شش ستاره موجود در کهکشان راه شيری سياره ای با ابعاد مشابه کره زمين دارد و به اين ترتيب مجموع تعداد چنين سياره هايی حداقل هفده ميليارد است. آسوشيتدپرس می افزايد که يک هيئت تحقيقاتی ديگر از دانشگاه « برکلی » کاليفرنيا و گروه تحقيقاتی ديگری از دانشگاه هاوايی با استفاده از روشهای متفاوتی به ارزيابی مشابهی دست يافته اند. آنها به اين نتيجه رسيدند که هفده درصد از ستاره های دور دست سياره هايی با ابعاد مشابه کره زمين دارند. نتايج اين تحقيقات جداگانه چند روز پيش در نشست جامعه فضاشناسی آمريکا ارائه شد.
تلسکوپ فضايی « کپلر » به شناسايی سياره های جديد به هنگام عبور آنها بين کره زمين و مدار ستاره ای که به دور آن می چرخند ، ادامه می دهد. به گفته مسئولان علمی اين ماموريت فضايی تلسکوپ « کپلر » حدود ۴۶۰ سياره جديد را که مشابه کره زمين هستند کشف کرده که با احتساب آن رقم کلی اين قبيل سياره ها که شناسايی شده اند به دو هزارو ۷۴۰ مورد می رسد.
از اين مجموعه حدس زده می شود که چهار سياره در موقعيتی قرار داشته باشند که وجود آب مايع روی سطح آنها محتمل است. دانشمندان مطمئن هستند که در خارج از منظومه خورشيدی نيز سياره هايی از جنس خاک و سنگ وجود دارند ولی برای شناسايی دقيق تر آنها به زمان بيشتری نياز هست.

۱۳۸۹ تیر ۲۱, دوشنبه

خورشید گرفتگی کامل در جزیره ایستر

هزاران جهانگرد، دانشمند و خبرنگار به یک جزیره دور افتاده در اقیانوس آرام سفر کرده اند تا شاهد رخ دادن خورشید گرفتگی کم سابقه باشند. خورشید گرفتگی که امروز (یکشنبه 11 ژوئیه)، از چند ساعت دیگر آغاز می شود، کامل خواهد بود.کارشناسان می گویند مشاهده گرفتگی کامل خورشید که فقط برای چهار دقیقه و 41 ثانبه دوام خواهد داشت، در جزیره ایستر (متعلق به کشور شیلی)، امکان پذیر است. در این لحظات خورشید، ماه و کره زمین در یک خط قرار می گیرند.
در مدت کوتاهی که کسوف در جریان است منطقه باریکی از اقیانوس آرام جنوبی به طول یازده هزار کیلومتر از روز روشن وارد تاریکی محض می شود.بنا به گزارش خبرگزاری ها کسوف ممکن است مثلا در تاهیتی، تماشای آغاز بازی فینال جام جهانی فوتبال را تحت الشعاع قرار دهد. این بازی با فاصله چند دقیقه بعد از آغاز خورشید گرفتگی شروع می شود.وقوع کسوف همواره همراه با اعتقادات خرافی بوده است. داستان های تاریخی گفته اند که خورشید گرفتگی با مرگ یا تولد پادشاهان، شکست ها یا پیروزی ها و فصل درویی پر بار یا قحطی همزمان بوده است.
هجوم علاقمندان مشاهده خورشید گرفتگی باعث شده است که جمعیت جزیره ایستر دو برابر شود.یونسکو، سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد، جزیره ایستر را میراث جهانی نامیده است.جزیره ایستر، که فقط 160 کیلومتر مربع مساحت دارد، با مشکلات زیست محیطی مانند آلودگی آب و جنگل زدایی مواجه است.در زمین لرزه بزرگ و سونامی 27 فوریه امسال که کشور شیلی را لرزاند، نیروی دریایی این کشور بخش هایی از جزیره ایستر را تخلیه کرد چون بیم داشت امواج و جریان آب مناطق مختلف را تخریب کند.اما در چند ماه اخیر مسئولان محلی این جزیره تلاش داشته اند صنعت جهانگردی بین المللی را متقاعد کنند که این اراضی عمدتا دست نخورده باقی مانده است.پیش بینی آب و هوا مطلوب نیست و به بازدید کنندگان هشدار داده شده که احتمالا آسمان نیمه ابری خواهد بود.
عکس زیبایی از همین خورشیدگرفتگی از جزایر پلی نزی فرانسه در اقیانوس آرام
و عکسی از منجمان در تاهیتی که مشغول رصد هستند